在我，一个男性，的认知中，女性总是伟大的。这不是我个人的"偏见"。有古代"女娲用黄土造人，炼五色石补天，断鳌足支撑四极，平治洪水，驱杀猛兽，使人民得以安居"的传说为证，也有现代社会中人们常说的"每个成功男人背后有一个女人"为据。因此我从正在编译中的世汉对照《插图常用汉字析赏》"Ilustrita aprezo de ofte uzataj ĉinaj ideografiaĵoj"中选取15个例字，编成"汉字中的女性"系列，以飨读者。

——王崇芳

女 nǚ (virino)

女 signifas "virinan sekson" aŭ "femalon", kontraŭe al "vira sekso". La virino nature estas milda kaj gracie bela, kaj tio estas montrata en la formo de la ideografiaĵo 女. En jiaguwen tiu ĉi ideografiaĵo aspektas kiel juna virino sidanta sur siaj kalkanoj kun la brakoj mallevitaj kaj metitaj sur la genuojn, kun mieno tre ĉarme humila. En la postaj skrib-sistemoj la genuanta virino iom post iom fariĝis staranta, sed ŝiaj svelta talio kaj fleksitaj kruroj ankoraŭ estas en pozo elmontranta ŝian aminde mildan kaj humilan naturon.

女，指女性，与男性相对。女子天性柔美，这表现在字形上，甲骨文的女字像一个双膝跪坐的古代年青女子的形态，她两手下垂，置于膝上，呈现出一种妩媚柔顺的样子。后来的女字，渐渐地由跪坐变站立，但屈腿纤腰，仍是一种表现女子柔顺天性的姿态。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【女红】 ［nǚ ɡōnɡ］　kudrado / brodado

【女郎】 ［nǚ lánɡ］ juna virino / junulino / knabino

【女色】 ［nǚ sè］ virina beleco / ĉarmoj de virino / virino kiel seksa kunulino / amplezuroj ĉe virino

【女扮男装】 ［nǚ bàn nán zhuāng］ virino alivestita kiel viro [per vira vesto] / virino en vira vesto / vire alivestita virino

【女大十八变，越变越好看】 ［nǚ dà shí bā biàn, yuè biàn yuè hǎo kàn］ grandiĝante la knabineto ĉiam transformiĝas kaj fariĝas pli kaj pli bela / la knabinetoj ĉiam plibeliĝas dum sia grandiĝado [kun sia pligrandiĝo] / knabinoj ĉiam transformiĝas, kaj ĉiam pli kaj pli beliĝas

【女大十八一枝花】 ［nǚ dà shí bā yī zhī huā］ dekokjarulino ĉarmas kiel floro

【女为悦己者容】 ［nǚ wèi yuè jǐ zhě róng］ la virino beligas sin nur por la viro, kiu ŝin sincere amas

附注：这里需要澄清一点：文中的"跪坐"，并非是中国古代女子地位低下、卑躬屈膝的姿态，而是中国古代的一种习惯坐姿。在古代坐椅尚未出现，人们普遍采用这种坐姿，即两膝并拢着席或着地，双足在后，脚背朝下，臀部落在脚跟上。采用此种坐姿，身体较为松弛，又称为安坐，呈现一种庄重、恭敬的姿态。这样的坐姿，在现代的日本还可常见。在日本，人们见到的在中国人看来所谓的"跪式服务"其实就是从中国传去的传统坐姿的延伸，只是臀部离开脚跟，上半身直起的一种服务方式，表示对顾客的尊重，并无"奴颜婢膝"之意。有这种误解的国人，请你先熟悉一下"管宁割席"典故中的坐姿。

每 měi (ĉiu)

人们可能会感到奇怪，常用汉字中的"每"字和女性会有什么关系。而实际上，它们之间的关系非常之大。"每"的本义就是女性之美。下面就让我们来了解"每"字的构成及其词义的演变过程。

En jiaguwen la ideografiaĵo 每 aspektas kiel virino sur la genuoj, kun la manoj metitaj antaŭ la ventron, kaj sin trovas ornamaj plumoj sur ŝia kapo. En jinwen la formo de la ideografiaĵo iom ŝanĝiĝis, kun du aldonitaj punktoj prezentantaj la mamojn. Alivorte, la malsupra parto ŝanĝiĝis de la elemento 女 en la elementon母, kvankam la signifo ne estas ŝanĝita, ĉar ĝi ankoraŭ signifas virinon. En la antikveco ĝi estis signo de belo por virino kun plumoj sur la kapo, simile al viro portanta bestajn kornojn sur la kapo (kiel en la ideografiaĵo 美), tial 每 origine estis uzata por aludi la virinan belecon. La ideografiaĵoj 每 kaj 美 estis elfaritaj en la sama maniero kaj havis saman prononcon kaj similajn signifojn, krom ke la unua estis uzata por virinoj, dum la dua por viroj. Poste la uzo de 美 multe vastiĝis kaj 每, en la senco de beleco, falis en neuzon. Ĝi komencis esti prunte uzata kiel funkcia vorto en la senco de "ofte", "ĉiu", "ĉiufoje" aŭ "po", kaj sekve nun preskaŭ neniu scias ĝian originan signifon.

甲骨文的每字，像一个敛手腹前跪坐地上的女子，她的头上插戴着花翎锦羽一类的装饰。金文的字形略有变化，即在原来女字中间加两点表示乳房，女字变成母字，仍是代表女性。女人头戴羽翎，男人头戴兽角（如美字），在古人眼中就是一种美的象征，所以每字的本义是指妇女之美。每和美字的构造方法和读音相同，表达的意义也相近，只不过一个是指女性之美，一个代表男性之美。后来"美"行而"每"废。每字被借用来作虚词，表示"往往"、"时常"、"每次"、"每一"等，它的本义也就很少有人知道了。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【每常】 ［měi chánɡ］ ordinare / ofte / kutime / regule / de tempo al tempo

【每每】 ［měi měi］　ofte

【每逢佳节倍思亲】 ［měi féng jiā jié bèi sī qīn］ en festaj okazoj pli ol en ordinara tempo ni pensas pri niaj karaj parencoj foraj [parencoj, kiuj vivas malproksime de ni] / en festaj okazoj pli ol ordinare ni pensas pri niaj karaj parencoj foraj

【每家都有一本难念的经】 ［měi jiā dōu yǒu yī běn nán niàn de jīng］ ĉiu familio havas sian malfacile reciteblan sutron — ĉiu familio havas sian malfacilan problemon [sian malfacilon, sian ĉagrenon]

【每况愈下】 ［měi kuàng yù xià］ pli kaj pli malboniĝi / plimalboniĝi de tago al tago / fariĝi ankoraŭ pli malbona ol antaŭe / fali de la pato en la fajron / trafi el fajro sub flamon / trafi de Scilo al Ĥaribdo (Z)

"要"字的婀娜可爱

要是我不学和不编译《插图常用500汉字赏析》，我这一辈子永远也不会明白"要"这个字为什么下部由"女"构成，更不会知道"要"原来就是"腰"的本字。"腰"，人皆有之，为什么偏偏要用"女"代表人形呢，个中原因，作为男性的我，不能不为造字者的偏爱和聪颖叫绝。

要 yāo, yào (talio; postuli; graveco)

要 estis la origina formo de 腰. En jinwen la malsupra parto de la ideografiaĵo, 女, prezentas homan figuron, kaj la supra parto aspektas kiel du manoj metitaj sur la koksojn, sekve ĝi aludas la talion de persono. En la posta xiaozhuan la ideografiaĵo 要, pli figur-simila, ol tiu en jinwen, aspektas kiel persono kun la manoj sur la koksoj. Kvankam la origina signifo de 要 estis "talio", ĝi plejofte estas prunte uzata en la sencoj "peti" kaj "postuli". Ĉar la talio okupas la centran pozicion en la homa korpo, la ideografiaĵo 要, prononcate kiel yào, ankaŭ ricevis siajn plivastigitajn sencojn de "graveco", "grava enhavo" kaj "esencaj punktoj".

"要"为"腰"的本字。金文的要字，下面的"女"代表人形，"女"上的部分代表人的腰部，上面是两手叉腰状。小篆的要字，像一个人双手叉腰站立的样子，较之金文更为形象。要的本义为腰，后多借用为求、索要等义。腰在人体的中枢位置，所以要有枢要的意思，读 yào，引申为重要之义，又指重要的内容，如纲要、要点等。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【要求】 ［yāo qiú］ peti / postuli

【要挟】 ［yāo xié］ fari ĉantaĝon / perforte devigi / fari premon sur / minaci

【要点】 ［yào diǎn］ ĉefaj punktoj / esenco

【要旨】 ［yào zhǐ］ ĉefa ideo / esenca punkto / centra temo

【要买人心】 ［yāo mǎi rén xīn］ peni akiri la favoron de la homoj / peni gajni la favoron de publiko / aĉeti la subtenon de la popolo

【要做先生，先做学生】 ［yào zuò xiān shēng, xiān zuò xué shēng］ estu lernanto antaŭ ol esti instruisto / kiu volas instrui, devas unue lerni

"妻"是抢婚习俗的形象描绘

在我学习和编译《插图常用500汉字赏析》后，我才知道"妻"是个象形字，是抢婚习俗的形象描绘。抢婚是一种野蛮的婚俗，起源于原始社会。关于它的形成原因学术界尚无定论。一般认为它起源于以男性为中心的游牧民族，即由男子伙同同一部落的人通过掠夺其他部落妇女的方式来缔结婚姻，是一种"掠夺婚"，常因此引起部落与部落间的械斗。但汉民族从上古时起一直以农耕为主，却盛行抢婚制。《周易·屯（读zhūn》中有一小段爻辞就是对抢婚的具体描写："屯如邅如，乘马班如。匪寇婚媾，女子贞不字，十年乃字。"此段我译为："Estas tempo por hezito. / Venos viroj surĉevale, / Ne kiel rabistoj, sed por fari edziĝopeton. / La ĉasta knabino rifuzas la proponon: / Ŝi restos ne edziniĝinta dum dek jaroj." 此段译为白话：踌躇一番后，一支马队来求婚，求婚未遂，便抢去（先文后武）；（被抢后）女子坚贞，十年不从。如果不是为了抢婚，为什么要去一群彪悍的马队？我虽出生于苏南镇江，但老家在苏北江都县农村，现属扬州市。小时候在老家也听说过因抢婚而引起村与村之间的械斗纠纷。可见抢婚习俗的遗存延绵之久。

妻 qī (edzino)

妻 estas la edzino de viro. En antikvaj skrib-sistemoj la ideografiaĵo妻 aspektas kiel viro firme tenas per la mano (又) harojn de virino. Tio efektive estas viveca priskribo de la kutimo de geedziĝo per forrabo en tiu tempo: viro iris al alia tribo kaj forrabis virinon kiel sian edzinon. Ĉar la edzino estis akirita perforte, ŝi nature havis malaltan pozicion en la familio kaj la socio. Nur en la civilizacia socio la virinoj povas rajti ĝui la egalecon de la seksoj.

妻指的是男子的配偶，相当于口语中的老婆、太太。古文字的妻字像一个人用手（又）抓住女人的头发。这实际上就是古代抢婚习俗的形象描绘。抢婚习俗曾经在原始社会风行，即某一部落的男子可以到另一部落中间去抢掠女子为妻。在古代，妻既然是指抢来的老婆，其社会地位之低下是不言而喻的。只有在文明社会里女人才能享受到与男子同等的社会地位。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【妻孥】 ［qī nú］ edzino kaj infanoj

【妻室】 ［qī shí］ edzino

【妻儿老小】 ［qī ér lǎo xiǎo］ gepatroj, edzino kaj infanoj — la tuta familio de edziĝinta viro

【妻离子散】 ［qī lí zǐ sàn］ disiĝi de sia edzino kaj de siaj infanoj / havi sian familion disperdiĝintan / kun siaj familianoj disiĝintaj unuj de aliaj / disiĝas la familianoj (pro malfeliĉo)

【妻是枕边人，十事商量九事成】 ［qī shì zhěn biān rén, shí shì shāng liàng jiǔ shì chéng］ edzino estas persono sur sama kapkuseno, kaj preskaŭ ĉiu konsilo ŝia estas prenita kun plezuro

【妻贤夫祸少，子孝父心宽】 ［qī xián fū huò shǎo, zi xiào fù xīn kuān］ virta edzino evitigas al sia edzo multajn neatenditajn malbonojn; bona infano liberigas siajn gepatrojn de zorgoj kaj afliktoj / virta edzino estas beno por sia edzo; bona filo estas ĝojo por sia patro

【妻子好合，如鼓瑟琴；兄弟既翕，和乐且耽】 ［qī zǐ hǎo hé, rú gǔ sè qín; xiōng dì jì xī, hé lè qiě dān］harmonia vivo kun sia kara edzino estas kiel la muziko de ĉino kaj seo; kiam sin trovas konkordo inter fratoj, tiam la vivo estas feliĉa kaj prospera. (ĉino kaj seo: du specoj de ĉinaj plukinstrumentoj) (el la klasikaĵo La Libro de Poezio)

纳妾的恶习，是中国旧文化丑陋的一部分

"好"字有"女"的偏旁，与女子"多子多福"的观念有关，因以前已经群发过，这里就不重复了。今天就讲"妾"字吧。中国过去的文人雅士都有纳妾的偏好。纳妾的恶习，是中国旧文化丑陋的一部分。有的因为正妻不能生育、为了传宗接代而纳妾，更多的则是为了贪恋女色、玩弄女性，以满足男性的私欲。拙译明代四大奇书之首的长篇小说《金瓶梅》正是通过对西门庆一家妻妾之间的矛盾与瓜葛的细致描写揭露当时社会的丑陋与黑暗的。这是人所共知的，无需赘述。这里只分析"妾"来由。

妾 qiè (kromedzino)

En la antikveco militkaptitoj kaj krimuloj ordinare estis uzataj kiel sklavoj por deviga laboro. La ideografiaĵo 妾 en antikvaj skrib-sistemoj konsistas el 女 (virino) kaj simpligita 辛 (torturilo), signifante, ke tiu ĉi persono estas sklavino, kiu iam estis metita al torturo. Sekve la origina signifo de 妾 estis sklavino. La uzo de 妾 en la senco de kromedzino (ĉiu el la edzinoj, edzinigitaj post la unua) estas ĝia plivastigita signifo. En la pasinteco la ideografiaĵo 妾 ankaŭ estis uzata de virino mem kiel ŝia modesta formo de alparolo al sia edzo.

古代通常把战俘和罪犯充当奴隶，以供役使。古文字的妾字，从女从辛，其中辛是一种刑具，表示这是一个受过刑罚的女奴隶。因此，妾的本义是指女奴隶，又引申为指小妻，即正妻之外的小老婆。此外，妾又是旧时女子自称的谦词。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【妾身】 ［qiè shēn］ mi (uzata de edzino en la pasinteco, kiam ŝi parolis al sia edzo)

【妾美不如妻贤，钱多不如境顺】 ［qiè měi bù rú qī xián, qián duō bù rú jìng shùn］ la bela kromedzino estas malpli bona, ol la edzino virta kaj tenera, kaj la granda riĉeco estas malpli preferinda, ol la favoraj cirkonstancoj

旧戏曲中青年女子自称"奴家"的由来

既然"妻"字是上古时代抢婚习俗的形象描绘，而"妾"字又等同于俘虏来的女奴，可见古代女性社会和家庭地位之低下。难怪我小时候在戏曲中常听到年轻女子自称"奴家"甚至"小奴家"的唱词。"奴"字的构成给出了准确的答案。

奴 nú (sklavo)

En la antikvaj tempoj sklavoj ordinare estis militkaptitoj aŭ civiluloj kaptitaj el aliaj triboj. En la antikvaj skrib-sistemoj la ideografiaĵo 奴 havas la formon de granda mano (又) firme tenanta la manon de virino (女), sekve ĝia origina signifo estis "sklavino", "servistino" aŭ, pli ĝenerale, sklavo aŭ sklavino de iu ajn speco. Krome, 奴 ankaŭ povas esti uzata de juna virino por humile sin nomi en la pasinteco.

古代的奴隶，多为在战争中抓来的俘虏和从别的部落中掳掠的人口。古文字的"奴"字，像一只大手抓住一个女子的形状，其本义当指女奴、婢女，又泛指奴隶。此外，"奴"旧时也用于青年女子自称。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【奴婢】 ［nú bì］ sklavinoj kaj servistinoj

【奴家】 ［nú jiā］ mi (uzata de knabinoj por esprimi humilecon)

【奴隶】 ［nú lì］ sklavo

【奴仆】 ［nú pǔ］ servisto / lakeo

【奴使】 ［nú shǐ］　 laborigi iun kiel sklavon / sklavigi

【奴性】 ［nú xìnɡ］ sklavemo / servileco / troservemo

【奴役】 ［nú yì］ sklavigi; teni iun en sklaveco

【奴颜婢膝】 ［nú yán bì xī］ kun sklava mieno kaj servistinaj fleksitaj genuoj — esti servila [troservema, sklavema] / sklavmiene flataĉi / esti lakee komplezema / rampi / humilega kiel sklavo

【奴颜媚骨】 ［nú yán mèi gǔ］ kun sklava mieno kaj servile mola ostaro — esti sklavmiena kaj servila / esti flataĉema kaj komplezaĉa / manieroj de flatemulo

从"娶"和"嫁"看男女地位之不平等

在文明社会中婚姻应该是男女两性两情相悦而产生的一种平等的社会关系和组织形式。而从汉字男子娶亲的"娶"和女子嫁人的"嫁"中，我们却看到中国古代社会男女之间社会和家庭地位的严重不平等。

娶 qǔ (preni virinon al si kiel edzinon)

娶 estas ideografiaĵo senc-asocia kaj form-fonetika. Ĝi konsistas el 取 (preni) kaj 女 (virino), signifante "preni virinon al si kiel edzinon", sekve ĝi estas senc-asocia. Aliflanke, la konsista parto 取 servas samtempe ankaŭ kiel la fonetika signo de 娶, kaj la alia parto 女 estas rigardata kiel la radikalo, sekve la ideografiaĵo estas ankaŭ form-fonetika. Ĉar ĝia origina signifo estas, ke viro edziĝas al virino, ĝi estas rekte kontraŭa al 嫁, kiu signifas, ke virino edziniĝas al viro (laŭ la strukturo: preni la hejmon de sia edzo kiel la sian).

娶字是个会意兼形声的字。娶字从取从女，表示把女子取过来成亲的意思，所以它是一个会意字。另一方面，取字同时又表示娶字的读音，所以它又是一个从女取声的形声字。娶的本义是指男子娶妻结婚，与"嫁"相对（按字形结构，嫁即以丈夫的家作为自己的家）。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【娶妻】 ［qǔ qī］ preni al si edzinon / edziĝi al iu virino

【娶了媳妇忘了娘】 ［qǔ le xí fù wàng le niáng］ preninte al si edzinon, oni forgesas sian patrinon / filo edzigita, panjo forgesita

【娶妻娶德不娶色，交友交心不交财】 ［qǔ qī qǔ dé bù qǔ sè, jiāo yǒu jiāo xīn bù jiāo cái］ prenu edzinon ĉastan, sed ne nepre belan; havu amikon koran, sed ne nepre riĉan

【娶媳妇是美事，养孙子是喜事，要吃要喝是难事】 ［qǔ xí fù shì měi shì, yǎng sūn zi shì xǐ shì, yào chī yào hē shì nán shì］ preni al si edzinon estas afero bela, ricevi nepon estas afero ĝojiga, dum nutri iliajn buŝojn estas afero peniga

从"身"字的形象中体会"养儿方知父母恩"

在拙编《中华汉世习语辞典》中收有这样一个词条"【阿娘养我记不得，只看当今自养人】 mi ne memoras la patrinan varton, sed mia propra bebo bezonas mian zorgan flegon — la filo, kiu jam havas siajn infanojn, bone scias, kio estas la gepatra amo / la infanoj neniel povas repagi kion ili ŝuldas al siaj gepatrinoj。这句出自肺腑的话或许就是对象形字"身"的深刻含义最恰当的阐述。

身 shēn (homa korpo)

En jiaguwen la ideografiaĵo 身 aspektas kiel virino kun ronda ventro, sekve ĝia origina signifo estas "gravedeco". 身 signifas ankaŭ la korpon de homo aŭ de besto, kun sia plivastigita senco de "si mem", "persone" aŭ "mem". La ideografiaĵoj kun 身 kiel konsista parto senescepte havas rilaton al la korpo, ekz. 躬 (sin klini; riverenci), 躲 (sin kaŝi), 躺 (kusiĝi), 躯 (homa korpo).

甲骨文的身字，像一个腹部隆凸的人形，其本义当指妊娠，即妇女身怀有孕的意思。身又指人或动物的躯体、身体，引申指自身、自我，又引申为亲自之义。凡从"身"的字，大都与人的身体有关，如躬、躲、躺、躯等。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【身材】 ［shēn cái］ staturo / figuro / kresko

【身段】 ［shēn duàn］ (virina) staturo / figuro

【身份】 ［shēn fen］ pozicio / statuso / identeco / honorinda pozicio

【身世】 ［shēn shì］ vivo; sorto

【身心】 ［shēn xīn］ en korpo kaj spirito [menso] / fizike kaj mense

【身安抵万金】 ［shēn ān dǐ wàn jīn］ sano valoras dek mil pecojn da oro / sano paligas oron

【身败名裂】 ［shēn bài míng liè］ persono ruinigita, reputacio detruita / perdi sian rangon kaj sian reputacion / kaŭzi al si honton kaj ruinigon

【身不由己】 ［shēn bù yóu jǐ］ ne esti mastro de siaj agoj / ne esti la mastro de si mem / agi malgraŭ si

【身教胜于言教】 ［shēn jiào shèng yú yán jiào］ pli bone estas instrui per la ekzemplo, ol per la paroloj / ekzemplo estas pli bona ol buŝa instruo / bonaj ekzemploj pli forte influas ol admonoj / eduko per agoj multe pli efikas ol eduko per vortoj

【身体力行】 ［shēn tǐ lì xíng］ persone praktiki kun fervoro tion, kion oni mem predikas / prediki per ekzemplo / doni personan ekzemplon

【身外之物】 ［shēn wài zhī wù］ vantaj objektoj ekster la korpo / objektoj fremdaj al la korpo / vantaĵoj de tiu ĉi vulgara mondo (riĉaĵoj, honoro, plezuro, ktp) / honoro kaj riĉeco

【身与草木俱朽，声与日月并彰】 ［shēn yǔ cǎo mù jù xiǔ, shēng yǔ rì yuè bìng zhāng］ iliaj korpoj povas putri same kiel herboj kaj arboj, sed ilia gloro brilas tiel longe kiel la suno kaj la luno

孕是女人做母亲的欢乐，又是她准备承受做母亲的艰辛与恐惧

"孕"是象形字，像一个怀有身孕的女子的身形。孕期是女人真正的时段。对已婚女子来说，怀孕意味着期待做母亲的欢乐，对未婚女子来说，意味着准备承受做母亲的艰难与恐惧。正因为如此，当今时代有越来越多的年青女子宁可选择当"丁客"。"孕"字的核心部分是"子"。"子"是一对夫妇共同的期待和无限的憧憬与猜测。它在母亲体内蹲伏着孕育九个月，出生后在母亲怀里接受百般抚爱三年，长大后又是父母心头上牵挂至死的担忧，或慰藉。凭着这个"孕"字，人类，不，整个大自然的所有生物，才能得以传承，欣欣向荣，生生不息。

孕 yùn (esti graveda)

En jiaguwen la ideografiaĵo 孕 aspektas kiel la flanka vido de virina korpo kun 子 en la ventro, signante, ke ŝi estas graveda. En xiaozhuan la formo de la ideografiaĵo estis mise ŝanĝita. La parto 子 en la ventro eliĝas kaj ankaŭ la virina korpo ŝanĝis sian formon, kaj definitive la ideografiaĵo konsistas el 乃 kaj 子 en la kaj-kaligrafio. Tiu ĉi ideografiaĵo origine signifas "esti graveda", "naski", sed ĝi ankaŭ metafore aludas la disvolviĝon de novaj aferoj el la ekzistantaj.

甲骨文的孕字，像一个大腹便便的侧面人形，人的腹中有"子"，表示怀有身孕的意思。小篆字形讹变，不但腹中之"子"跑了出来，而且"人"形也已变样，最后演变成楷书从乃从子的"孕"字。孕的本义为怀胎、生育，后也比喻在既存事物中培养出新生事物。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【孕妇】 ［yùn fù］ graveda virino / gravedulino

【孕期】 ［yùn qī］ gravedtempo / gravedeco

【孕穗】 ［yùn suì］ spikiĝo

【孕吐】 ［yùn tù］ vomado dum gravedeco / matena vomado

【孕育】 ［yùn yù］ (figurasence uzata) esti graveda je / naski / porti en si ĝermojn de

妇孕不育，失其道也

育，即生育，也就是妇女生孩子。分娩是漫长孕期的结束，是女人承受做母亲的艰辛，包括剧痛，和准备接受做母亲的无限欢乐的交织时刻。这一生理过程，是人类和所有高级动物的上天所赐的唯一繁衍手段；对高贵如女王，低贱如女奴和母畜，悉皆如此。如果分娩不顺利或出现小产，对女性来说，是巨大的不幸，因此，《易经》中说："妇孕不育，凶。" La graveda edzino abortas. Tio estas malbona antaŭsigno. 又说，"妇孕不育，失其道也。" La graveda edzino abortis" — Ŝi perdis, kion ŝi kiel virino devus havi."育"也有"抚养"的引申义，所以《诗经》中又有这样的诗句："父兮生我，母兮鞠我。抚我畜我，长我育我，顾我复我，出入腹我。Estas mia patro, kiu min generis; / estas mia patrino, kiu min naskis. / Ili min nutris, ili min ame vartis; / ili min vivtenis, ili min edukis. / Ili min flegis, ili min ŝirmis; /ekstere kaj hejme, ili min amzorgis."呵，多么动情感人的诗句！

育 yù (infan-naski)

En jiaguwen kaj jinwen la ideografiaĵo 育 aspektas kiel virino en la procezo de beb-nasko. Sub la parto signanta virinon sin trovas la parto 子 (infano) kun la kapo malsupren, kiu montras ĵusnaskitecon de la bebo. La tri punktoj sub la bebo signas la likvon venintan kune kun ĝi. La origina signifo de 育 estas "infan-naski", sed ĝi estas uzata ankaŭ en la sencoj "nutri", "varti", "eduki" , "kulturi" kaj "bredi".

甲骨文、金文的育字，像一个妇女正在生育的形状: 女人形的下部一个头朝下的"子"形，像婴儿刚从母体中分娩出来的样子；"子"下的三点，则表示产子时流出来的胎液。育的本义为生育，即生孩子，引申为抚养，培养之义。

Ekzemplaj esprimoj komenciĝantaj per tiu ĉi ideografiaĵo:

【育才】 ［yù cái］ kulturi [eduki] kapablajn homojn

【育雏】 ［yù chú］ bredi junajn kortobirdojn

【育林】 ［yù lín］ arbarizi / arbarumi / arbarigi

【育龄】 ［yù línɡ］ infanonaska [naskipova] aĝo

【育苗】 ［yù miào］ kulturi plantidojn

【育才造士，为国之本】 ［yù cái zào shì, wéi guó zhī běn］ la kulturado kaj kreado de virtaj kaj talentaj homoj estas la fundamento de la administrado de la regnaj aferoj

Facebook: Ĉina Fokuso / China Focus - Esperanto

Twitter: El Popola Chinio

WeChat: Skani la du-dimensian kodon por legi EPĈ en WeChat