形容词和名词之间数的配合
1．一般来说，形容词的数要与被修饰的名词的数一致。例如：
ruĝa krajono 一枝红铅笔
ruĝaj krajonoj 几枝红铅笔
但在阅读中我们也发现，有时形容词的数和名词的数不一致。它们的数不一致时所表达的意思是各不相同的。例如：
nigra kaj blanka katoj (= nigra kato + blanka kato) 一只黑猫和一只白猫（请比较：nigra kaj blanka kato 一只黑白花的猫）
nigra kaj blankaj katoj (= nigra kato + blankaj katoj) 一只黑猫和几只白猫
nigraj kaj blanka katoj (= nigraj katoj + blanka kato) 几只黑猫和一只白猫
Esperantaj libro kaj gazeto (Esperanta libro kaj Esperanta gazeto) 一本世界语书和一本世界语杂志（请比较：Esperanta libro kaj gazeto 一本世界语书和一本杂志；这意味着书是世界语的，但杂志不是世界语的。再比较：libro kaj gazeto Esperanta 一本书和一本世界语杂志）
Esperantaj libroj kaj gazetoj (= Esperantaj libroj + Esperantaj gazetoj) 几本世界语书和几本世界语杂志
Esperantaj libroj kaj gazeto (= Esperantaj libroj + Esperant gazeto) 几本世界语书和一本世界语杂志
Mi havas fidelajn amikon kaj kolegon (= fidelan amikon kaj fedelan kolegon). 我有一位忠实的朋友和一位忠实的同事。
Mi havas fidelan amikon kaj kolegon (= fidelan amiko-kolegon). 我有一位忠实的朋友和同事（朋友和同事指的是同一个人）。
2．和形容词一样，物主代词同时修饰两个或两个以上单数名词时，一般也应该用复数形式：
miaj patro kaj patrino 我的父亲和我的母亲
但是，按照柴门霍夫的语言习惯，当物主代词同时修饰两个或两个以上单数名词时，物主代词往往用单数形式。例如：
mia frato kaj fratino 我的哥哥和我的姐姐
这种说法虽然不符合逻辑，但在语义上却不会造成误解，而且在语音上读起来比复数形式（miaj frato kaj fratino）还要自然，所以这种形式实际上比复数形式更为可取。当然，我们也可以用重复物主代词的办法来借复数形式。例如：
mia frato kaj mia fratino 我的哥哥和我的姐姐
此外，柴门霍夫也常在不影响语义的条件下用单数形容词修饰多个抽象名词。例如：
La simpla lernado kaj uzado de Esperanto. (Z) 单纯的学习和使用世界语
3．由两个并列的形容词（形容词＋形容词）修饰复数名词时，这两个形容词都应该加复数启发。例如：
ĉinaj-esperantaj vortaroj
iraj-reiraj biletoj 几张来回票
afrikaj-aziaj amikeco kaj unuiĝo 亚非友谊和团结
但也可以只在后一个形容词上加复数词尾。例如：
ĉina-esperantaj vortaroj 几本汉世词典
以上两种形式相比较，前一种形式似乎更为可取。